بن مایه: تعاریف، گونه ها، کارکردها و...

Authors

محمّد پارسانسب

تهران، خیابان مفتح جنوبی، دانشگاه تربیت معلم، گروه زبان و ادبیات فارسی

abstract

اختلاف در فهم و کاربرد اصطلاحات رایج در حوزۀ ادبیات داستانی، از مشکلاتی است که گاه مانع از فهم درست و مشترک داستان و تحلیل دقیق آن می شود. با اینکه بسیاری از این اصطلاحات به فرهنگ ها راه یافته و بر زبان اهل تحقیق جاری است، هنوز در کاربرد آن اجماعی وجود ندارد. همین امر، تشخیص و تمایز عناصر داستانی و در نتیجه، تحلیل داستان ها را در عمل با مشکل روبه رو ساخته است. نویسنده در این گفتار، قصد دارد یکی از پرکاربردترین اصطلاحات حوزۀ روایت شناسی، یعنی بن مایه را با تأکید بر «نقش مایۀ آزاد» و «نقش مایۀ مقیّد» بازنگری کند. برای این منظور، اهمّ تعاریف موجود در فرهنگ ها را نقد می کند، درجۀ رسایی و نارسایی آن ها را نشان می دهد و تعاریف مورد نظر خود را عرضه می کند. همچنین، انواع بن مایه را در داستان های سنّتی فارسی طبقه بندی، و کارکردهای چهارگانۀ آن را در روایت تبیین خواهد کرد. بن مایه، اصطلاحی است ساختاری-معنایی که بیشتر با عناصر ساختاری داستان ارتباط می یابد نه صرفاً با جنبه های معنایی آن.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بن مایه: تعاریف، گونه ها، کارکردها و...

اختلاف در فهم و کاربرد اصطلاحات رایج در حوزۀ ادبیات داستانی، از مشکلاتی است که گاه مانع از فهم درست و مشترک داستان و تحلیل دقیق آن می شود. با اینکه بسیاری از این اصطلاحات به فرهنگ ها راه یافته و بر زبان اهل تحقیق جاری است، هنوز در کاربرد آن اجماعی وجود ندارد. همین امر، تشخیص و تمایز عناصر داستانی و در نتیجه، تحلیل داستان ها را در عمل با مشکل روبه رو ساخته است. نویسنده در این گفتار، قصد دارد یکی...

full text

سازمان‌های میانجی: تعاریف، انواع و کارکردها

در نگاه سیستمی به نوآوری، همکاری بین انواع مختلف بازیگران، به‌عنوان کلیدی در موفقیت نوآوری دیده می‌شود. به جهت وجود شکاف‌های متعددی که مانع این همکاری اثربخش می‌شوند، ادبیات سیاست‌گذاری علم و نوآوری به‌طور دائم به نیاز برای سازمان‌های میانجی برای بر عهده گرفتن نقش پل‌زنی و واسطه‌گری اشاره می‌کند. در این مقاله سعی شده تا ابتدا با معرفی سازمان‌های میانجی به‌عنوان واسطه‌گر در نوآوری، به تبیین انوا...

full text

بسامد و گونه های بن مایه ادب پایداری در خاطره نگاشت "دا"

بن‌مایه یکی از عناصر مهم ساختاری- معنایی در داستان است که به دلیل دارا بودن مشخصة تکرار در قالب ( شخصیت، مضامین و مفاهیم، حوادث و...) می‌تواند رهنمودی برای خوانندگان باشد تا ضمن شناخت فضای داستان‌ها، به لحاظ موضوعی آن‌ها را تفکیک نماید و به اهداف مورد نظر نویسنده درباره چرایی کاربرد بن‌مایه‌ها دست یابند. با توجه به اینکه آثار ارائه شده در حوزه ادبیات دفاع مقدس به میزان گسترده‌ای دربردارنده بن‌م...

full text

مرزها، آسیب ها و کارکردها

جمهوری اسلامی ایران بهواسطهی موقعیت راهبردی و واقعشدن در یکی از حساسترین مناطق جهان، پیوسته دارای فرصتها و مزیتهایی همراه با تهدیدها و آسیبپذیریهای اجتنابناپذیر و غیرارادی میباشد. دارابودن سه ویژگی و امتیاز موقعیتی، یعنی: پیوستگی موقعیت سرزمینیِ ایران به موقعیت برّی اورآسیاییِ آن؛ دارابودن سواحل طولانی در خلیج فارس و دریای عمان؛ و در اختیارداشتن تنگهی راهبردی هرمز، همچنین برخورداری از موقعیت گذرگا...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
نقد ادبی

جلد ۲، شماره شماره ۵، صفحات ۷-۴۰

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023